Top kỹ năng 2025: Các kỹ năng cần thiết trong công việc

Bạn có biết rằng 87% doanh nghiệp toàn cầu đang lo ngại về khoảng cách kỹ năng, một con số báo động cho thấy người lao động có nguy cơ bị bỏ lại phía sau trong cuộc đua công nghệ?

Tại Việt Nam, thị trường lao động năm 2025 dự kiến đòi hỏi hơn 1.5 triệu việc làm mới, nhưng chỉ những ai thành thạo các kỹ năng công nghệ như AI, dữ liệu lớn, và an ninh mạng mới có thể nắm bắt cơ hội này.

Khi nền kinh tế số bùng nổ và tự động hóa thay đổi cách chúng ta làm việc, câu hỏi đặt ra là: Bạn đã sẵn sàng để không chỉ tồn tại mà còn tỏa sáng trong tương lai? Hãy cùng khám phá những top kỹ năng cần có trong năm 2025 – chìa khóa mở lối thành công mà bạn không thể bỏ qua!

Bối cảnh thị trường lao động Việt Nam 2025

Năm 2025, thị trường lao động Việt Nam đang bước vào một giai đoạn đầy biến động và cơ hội, được định hình bởi sự phục hồi kinh tế, chuyển đổi công nghệ, và những thay đổi trong nhu cầu kỹ năng.

Theo các báo cáo của PERSOLKELLY Vietnam và Navigos Group, bối cảnh này phản ánh sự chuyển mình của nền kinh tế và thị trường việc làm, mang lại cả thách thức và tiềm năng cho doanh nghiệp và người lao động.

Nền kinh tế Việt Nam năm 2024 đã cho thấy sự phục hồi đáng kể, với mức tăng trưởng GDP đạt 7.09%, được thúc đẩy bởi sản xuất công nghiệp mạnh mẽ, đóng góp của khu vực dịch vụ, và tăng trưởng xuất khẩu. Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP là 8% cho năm 2025, tập trung vào mở rộng kinh tế số, năng lượng xanh, và sản xuất công nghệ cao.

Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế là một điểm đến đầu tư hàng đầu ở Đông Nam Á, đặc biệt với xu hướng dịch chuyển hoạt động sản xuất từ Trung Quốc, củng cố vai trò trung tâm sản xuất của quốc gia. Điều này không chỉ tạo ra nhiều cơ hội việc làm mà còn đặt ra yêu cầu mới về chất lượng nhân lực.

Nhìn chung, bối cảnh thị trường lao động Việt Nam năm 2025 mang đến nhiều cơ hội cho cả doanh nghiệp và người lao động, nhưng cũng đòi hỏi sự chuẩn bị và thích ứng liên tục.

Doanh nghiệp cần có chiến lược tuyển dụng và phát triển nhân tài phù hợp, trong khi người lao động phải chủ động nâng cao kỹ năng để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động đang không ngừng thay đổi.

Với sự đầu tư vào giáo dục, đào tạo nghề và chính sách hỗ trợ, Việt Nam có thể biến thách thức thành bàn đạp để xây dựng một lực lượng lao động cạnh tranh và bền vững.

Xu hướng ngành nghề “hút” nhân lực đến 2025

Năm 2025 chứng kiến sự trỗi dậy của một số ngành chủ chốt, tạo ra nhu cầu ngày càng tăng về các bộ kỹ năng cụ thể. Theo báo cáo Việt Nam Salary Guide 2025, các ngành hàng đầu bao gồm Hạ tầng Bền vững và Kỹ thuật số, và Thương mại điện tử và Logistics.

Hạ tầng Bền vững và Kỹ thuật số:

• Nhu cầu về AI, học máy, an ninh mạng, kiến trúc sư đám mây tăng cao do chuyển đổi số và năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện gió). Các vai trò như kỹ sư bền vững, quản lý dự án xanh được săn đón để giảm khí thải carbon.
• Kỹ năng chuyên sâu: Phân tích dữ liệu, thiết kế hệ thống bền vững, quản lý năng lượng tái tạo.

Thương mại điện tử và Logistics:

• Sự bùng nổ mua sắm online thúc đẩy nhu cầu về chuyên gia logistics, marketing kỹ thuật số, và trải nghiệm khách hàng. Tối ưu hóa chuỗi cung ứng và nền tảng trực tuyến là trọng tâm.
• Kỹ năng chuyên sâu: Tối ưu hóa chuỗi cung ứng, phân tích hành vi người dùng trực tuyến, ứng dụng AI trong dự báo nhu cầu.

Các ngành khác “lên ngôi”

• Công nghiệp chip bán dẫn: Kỹ sư vi mạch, chuyên gia IoT.
• Y tế & Khách sạn: Kỹ năng đa văn hóa, trí tuệ cảm xúc (EQ), quản lý khủng hoảng.

Xem chi tiết về xu hướng ngành tại: Các ngành nghề hot trong tương lai 2025 – 20230 

Top kỹ năng “sống còn” để bứt phá và phát triển bền vững

Thị trường lao động năm 2025 sẽ chứng kiến nhu cầu cao về các kỹ năng liên quan đến công nghệ, tư duy, và kỹ năng mềm.

Theo báo cáo Future of Jobs 2025 của Diễn đàn kinh tế thế giới, tư duy phân tích (critical thinking) (69%), AI và Big Data (87%) sẽ dẫn đầu trong tương lai.

Doanh nghiệp Việt Nam đặc biệt đánh giá cao kỹ năng giải quyết vấn đề (73.06%), kỹ năng giao tiếp hiệu quả (63.00%) và ngoại ngữ (52.75%) theo khảo sát của Navigos.

Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) năm 2025 dự báo rằng trong giai đoạn 2025-2030, các kỹ năng quan trọng sẽ bao gồm tư duy phân tích (69%), kiên cường, linh hoạt và nhanh nhạy (67%), lãnh đạo và tạo ảnh hưởng (61%), tư duy sáng tạo (57%), và sử dụng công nghệ (51%).

Các kỹ năng công nghệ như AI, dữ liệu lớn, an ninh mạng, và điện toán đám mây là trọng tâm, đặc biệt trong các ngành như Công nghệ Thông tin, Logistics, và Công nghiệp Chip Bán dẫn. Các kỹ năng như AI và Big Data (87%), quản trị và an ninh mạng (70%) sẽ tiếp tục dẫn đầu.

Xu hướng upskilling (nâng cao kỹ năng) và reskilling (đào tạo lại kỹ năng) trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, khi người lao động cần nâng cao kỹ năng để thích ứng với tự động hóa và công nghệ mới.

Sự phát triển của kinh tế số và chuyển đổi số tạo ra cơ hội cho các ngành nghề mới như khoa học dữ liệu, nghiên cứu AI, và kỹ sư học máy, đòi hỏi kiến thức chuyên môn sâu.

Doanh nghiệp cũng chú trọng vào việc tái đào tạo nhân viên, đặc biệt là các kỹ năng liên quan đến tư duy sáng tạo, phân tích, và hiểu biết về công nghệ, để đáp ứng yêu cầu của thị trường.

Thách thức cho người lao động

Thị trường lao động Việt Nam năm 2025 đang đứng trước những cơ hội lớn nhờ sự phục hồi kinh tế và chuyển đổi công nghệ, nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức đáng kể, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững và khả năng cạnh tranh của lực lượng lao động.

Khoảng cách kỹ năng (Skill-gap) trong thị trường lao động

Skill gap là gì​? Skill gap hay khoảng cách kỹ năng là sự chênh lệch giữa các kỹ năng mà một cá nhân hoặc lực lượng lao động hiện có và các kỹ năng cần thiết để đáp ứng yêu cầu của một công việc, dự án hoặc mục tiêu cụ thể.

Skill gap là một trong những thách thức lớn nhất, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ mới như AI, dữ liệu lớn, và an ninh mạng.

Theo báo cáo của McKinsey & Company (2024), 87% công ty toàn cầu cho biết khoảng cách này đang hạn chế sự đổi mới và tăng trưởng, và tình hình tại Việt Nam không ngoại lệ.

Người lao động hiện tại thường thiếu các kỹ năng chuyên môn sâu, đặc biệt trong các ngành như công nghệ thông tin, logistics, và vi mạch bán dẫn, trong khi doanh nghiệp cần nhân lực có khả năng làm việc với AI, học máy, và điện toán đám mây.

Báo cáo Navigos nhấn mạnh rằng doanh nghiệp đánh giá cao kỹ năng giải quyết vấn đề (73.06%) và kỹ năng giao tiếp hiệu quả (63.00%), nhưng nhiều lao động chưa đáp ứng được, dẫn đến sự chênh lệch lớn giữa cung và cầu.

Theo World Bank World Bank Report on Vietnamese Labor Market, Việt Nam cần cải thiện chất lượng giáo dục và đào tạo nghề để thu hẹp khoảng cách này, đặc biệt khi nền kinh tế hướng đến sản xuất công nghệ cao.

Phân hóa thu nhập: Bất bình đẳng giới và khu vực

Sự chênh lệch thu nhập là một thách thức đáng lo ngại, phản ánh sự bất bình đẳng trong cơ hội việc làm. Theo GSO, năm 2024, thu nhập bình quân của lao động nam là 8.7 triệu đồng/tháng, trong khi lao động nữ chỉ đạt 6.5 triệu đồng/tháng, tạo ra khoảng cách thu nhập giới tính khoảng 15-20%.

Đồng thời, thu nhập ở khu vực thành thị (9.3 triệu đồng/tháng) cao hơn đáng kể so với nông thôn (6.7 triệu đồng/tháng), cho thấy sự khác biệt về cơ hội tiếp cận ngành nghề có thu nhập cao.

Báo cáo Report on Labor Market Trends của ADB nhấn mạnh rằng sự phân hóa này có thể làm gia tăng bất bình đẳng xã hội, đòi hỏi chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế nông thôn và bình đẳng giới.

Thất nghiệp ở thanh niên: Vấn đề đáng quan ngại

Tỷ lệ thất nghiệp ở nhóm thanh niên từ 15-24 tuổi đạt 7.83% vào năm 2024, với mức cao hơn ở thành thị (9.35%) so với nông thôn (6.97%), theo GSO. Đây là một thách thức lớn, đặc biệt khi nhiều thanh niên không tham gia học tập hoặc đào tạo.

Nguyên nhân chính là thiếu kỹ năng thực tế và cơ hội việc làm phù hợp, dẫn đến tình trạng “không học, không làm” (NEET). Báo cáo Bộ lao động – Thương binh và Xã hội dự báo rằng đến năm 2025, Việt Nam cần tạo thêm 1.5 triệu việc làm mỗi năm, nhưng nếu không có chính sách hỗ trợ, thất nghiệp thanh niên có thể tiếp tục gia tăng, đặc biệt ở nông thôn.

Thách thức về lương, phúc lợi và văn hóa công ty

Theo khảo sát Navigos, 35.69% ứng viên gặp khó khăn trong việc đáp ứng kỳ vọng về mức lương, phúc lợi, và văn hóa công ty, phản ánh sự khác biệt giữa mong muốn của người lao động và khả năng của doanh nghiệp.

Báo cáo Vietnam Salary Guide 2025 của PERSOLKELLY Vietnam cho thấy nhiều công ty, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, gặp khó khăn trong việc cạnh tranh về lương với các công ty đa quốc gia, dẫn đến tình trạng nhảy việc hoặc thất vọng của người lao động.

Văn hóa công ty, đặc biệt ở các công ty nước ngoài, đôi khi không phù hợp với giá trị địa phương, gây ra sự không hài lòng. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải cải thiện chính sách nhân sự và xây dựng môi trường làm việc hấp dẫn hơn.

Thiếu hụt nhân lực chất lượng cao ở một số ngành

Các ngành như công nghệ thông tin, logistics, và vi mạch bán dẫn đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt lao động có kỹ năng chuyên môn cao. Báo cáo Job Creation Projection của ADB nhấn mạnh rằng Việt Nam cần đầu tư mạnh vào đào tạo nhân lực cho các ngành này để đáp ứng xu thế số hóa và nhu cầu phát triển của doanh nghiệp. Thiếu hụt này không chỉ làm chậm tiến độ các dự án mà còn ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh quốc tế của Việt Nam.

Trong bối cảnh thị trường lao động Việt Nam năm 2025 không ngừng biến đổi, kỹ năng công nghệ không chỉ là lợi thế mà đã trở thành điều kiện tiên quyết để cạnh tranh và phát triển. Từ AI, an ninh mạng đến dữ liệu lớn, những kỹ năng này là cánh cửa dẫn bạn đến những cơ hội nghề nghiệp đỉnh cao.

Nhưng điều quan trọng hơn cả là sự chủ động: nâng cao kỹ năng, không ngừng học hỏi và thích nghi chính là con đường tất yếu để không bị tụt hậu. Hãy bắt đầu ngay hôm nay, vì tương lai không chờ đợi ai – và thành công chỉ đến với những người dám đầu tư vào chính mình!