Dữ liệu từ Hiệp hội Gap Year (Denver Gap Year) tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Oregon cho biết trung bình có từ 40.000 đến 60.000 sinh viên lựa chọn gap year hàng năm. Con số này cũng đã tăng 130.000 học sinh trong năm học 2020 – 2021.
Có thể thấy gap year là một xu hướng phổ biến trên thế giới. Vậy định nghĩa gap year là gì và có ảnh hưởng đến lộ trình du học của bạn không? Bài viết sau đây của QTS Australia sẽ giải đáp toàn bộ thắc mắc của các bạn. Cùng theo dõi nhé!
Mục Lục
1. Gap year là gì?
Theo Hiệp hội Gap Year, Gap year là một khoảng thời gian nghỉ tự do từ vài tháng đến một năm, sau khi thi THPT, trước khi chọn ngành nghề hoặc trong thời gian đại học.
Các chuyên gia cho rằng thông thường mọi người sử dụng thời gian này để thực hiện các hoạch định cá nhân, tìm ra những mong muốn của bản thân hoặc tham gia vào các hoạt động cá nhân, cộng đồng khác nhau mà họ quan tâm.
Ví dụ, Denver Gap Year ước tính có khoảng 1,6 triệu sinh viên tham gia tình nguyện trong thời gian nghỉ của họ.
Gap year hay tạm dừng học là bước đầu trong việc chuẩn bị tâm lý, kiến thức, kỹ năng trước khi bước vào một giai đoạn mới trong học tập và cuộc sống.
2. Ưu điểm và nhược điểm của gap year
Trước khi đưa ra quyết định cho một vấn đề, đặc biệt là quyết định quan trọng như “Có nên gap year hay không?”, mỗi cá nhân cần xác định và hiểu rõ những lợi ích và thách thức ở mỗi lựa chọn.
2.1. Lợi ích của gap year
Gap year không chỉ là thời gian nghỉ ngơi, mà còn là cơ hội để học sinh, sinh viên khám phá và phát triển bản thân một cách toàn diện. Dưới đây là những lợi ích cụ thể của gap year mà bạn có thể tận dụng để nâng cao giá trị bản thân và cải thiện kế hoạch học tập hoặc nghề nghiệp trong tương lai.
Học hỏi và rèn luyện kỹ năng sống
Trong quá trình gap year, bạn sẽ có nhiều thời gian để học hỏi và rèn luyện các kỹ năng sống thiết yếu mà đôi khi chương trình học chính quy không thể cung cấp.
- Tính độc lập: Tự quản lý thời gian và tài chính.
- Khả năng thích nghi: Đối mặt với môi trường và tình huống mới.
- Giao tiếp: Tương tác với người khác trong nhiều bối cảnh khác nhau.
- Giải quyết vấn đề: Đương đầu với thách thức thực tế.
Bạn có thể tham gia các hoạt động tình nguyện, đi làm bán thời gian hoặc trải nghiệm sống độc lập ở một môi trường mới, qua đó học cách đối mặt và giải quyết những thách thức thực tế trong cuộc sống.
Khám phá bản thân và định hướng nghề nghiệp
Gap year cũng là dịp để bạn khám phá sâu hơn về sở thích, đam mê và định hướng nghề nghiệp tương lai. Vì không phải ai cũng có thể xác định rõ ràng mình muốn làm gì ngay sau khi tốt nghiệp trung học.
- Tìm hiểu sở thích và đam mê thực sự của bản thân.
- Trải nghiệm các lĩnh vực nghề nghiệp khác nhau thông qua việc làm tình nguyện hoặc thực tập.
- Đánh giá lại mục tiêu cá nhân và nghề nghiệp.
- Xác định con đường học tập hoặc sự nghiệp phù hợp nhất.
Gap year giúp bạn có thời gian thử sức với nhiều lĩnh vực khác nhau, từ đó có thể đưa ra quyết định nghề nghiệp phù hợp và có ý nghĩa hơn.
Cải thiện cơ hội nghề nghiệp và hồ sơ du học
Kế hoạch gap year có chiến lược và được tính toán là từng bước giúp bạn xây dựng một hồ sơ ấn tượng, đặc biệt khi bạn muốn tiếp tục con đường học tập hoặc xin việc trong tương lai.
Đối với những học sinh có kế hoạch du học, các hoạt động như tình nguyện quốc tế, thực tập hoặc tham gia các dự án liên quan đến chuyên ngành mong muốn sẽ giúp hồ sơ của bạn nổi bật hơn.
Điều này không chỉ tạo ấn tượng với các trường đại học mà còn giúp bạn có thêm nhiều kỹ năng hữu ích khi học tập ở nước ngoài. Bên cạnh đó, những kỹ năng và kinh nghiệm bạn tích lũy trong thời gian gap year có thể là yếu tố quyết định khi bạn tìm kiếm việc làm sau này.
2.2 Thách thức khi gap year
Mặc dù gap year mang lại nhiều lợi ích, nhưng song song với đó cũng đi kèm với những thách thức đáng kể. Hiểu rõ và chuẩn bị cho những khó khăn này là chìa khóa để có một kế hoạch gap year thành công và giảm thiểu rủi ro trong tương lai.
Mất động lực học tập
Một trong những rủi ro lớn nhất của gap year là mất đi động lực học tập. Việc dành quá nhiều thời gian nghỉ ngơi, tận hưởng cuộc sống mà không tiếp tục học tập có thể khiến bạn khó quay lại với nếp sống học đường sau một khoảng thời gian.
Nhiều bạn trẻ chia sẻ rằng, sau một thời gian gap year, họ cảm thấy lười biếng, không còn đam mê với việc học như trước, thậm chí là mất phương hướng trong việc chọn con đường tiếp theo.
Khoảng trống trong hồ sơ học tập và công việc
Nếu bạn không có một kế hoạch gap year hợp lý, khoảng thời gian trống này có thể trở thành một điểm yếu trong hồ sơ học tập hoặc xin việc. Đây cũng là lo lắng lớn nhất của các bạn có dự định gap year trước khi du học.
Các cơ quan lãnh sự những quốc gia như Mỹ, Canada, Anh, Úc,… sẽ đặt câu hỏi về lý do tại sao du học sinh lại có khoảng trống một năm trong quá trình học tập và nghi ngờ liệu bạn có thể quay lại con đường học tập suôn sẻ và bắt kịp các sinh viên khác hay không.
Nếu gap year không có giá trị thực tiễn hoặc không tạo ra bất kỳ thành tựu nào, học sinh có thể bị từ chối hồ sơ nhập học, rớt visa du học và học bổng.
Khó khăn về tài chính
Gap year có thể đòi hỏi một nguồn tài chính khá lớn, đặc biệt nếu bạn có kế hoạch đi du lịch, tham gia các khóa học quốc tế hoặc các chương trình trải nghiệm ở nước ngoài. Nhiều học sinh, sinh viên không lường trước được chi phí của các hoạt động, từ đó gặp khó khăn về tài chính giữa chừng, khiến các kế hoạch không thể thực hiện như mong muốn.
Không có kế hoạch gap year cụ thể
Nhiều bạn trẻ lựa chọn gap year mà không có kế hoạch cụ thể, dẫn đến việc lãng phí thời gian vào những hoạt động không mang lại nhiều giá trị. Điều này khiến việc lựa chọn gap year không những không giúp ích mà còn gây ra cảm giác hối hận khi nhìn lại, đồng thời gây bất lợi cho những dự định trong tương lai.
3. Lên kế hoạch gap year hiệu quả
Để biến các hoạt động khi gap year thành một trải nghiệm có giá trị, bạn cần phải lên kế hoạch kỹ lưỡng và biết cách tận dụng thời gian một cách khôn ngoan. Dưới đây là những cách giúp bạn biến khoảng thời gian gap year thành cơ hội vàng để phát triển bản thân và mở rộng cơ hội trong tương lai.
3.1 Cách lên kế hoạch gap year hiệu quả
Bước 1: Xác định mục tiêu rõ ràng
Trước khi bắt đầu kế hoạch gap year, điều quan trọng là bạn phải xác định rõ mục tiêu mà mình muốn đạt được. Bạn có thể muốn phát triển kỹ năng, trải nghiệm cuộc sống, khám phá sở thích, hoặc chuẩn bị cho các mục tiêu học tập và nghề nghiệp trong tương lai.
Mục tiêu rõ ràng sẽ giúp bạn có định hướng tốt hơn và tránh lãng phí thời gian vào các hoạt động không mang lại giá trị.
Bước 2: Lập kế hoạch cụ thể
Sau khi đã xác định mục tiêu, bạn cần lên kế hoạch gap year cụ thể. Kế hoạch này nên bao gồm các hoạt động mà bạn dự định tham gia, thời gian thực hiện và nguồn tài chính cần thiết.
Việc lập kế hoạch không chỉ giúp bạn có định hướng rõ ràng mà còn giúp bạn theo dõi tiến độ và đảm bảo rằng bạn đang tận dụng thời gian hiệu quả.
Bước 3: Thực hiện theo kế hoạch
Tuân thủ thời gian và hành động theo kế hoạch là điều kiện tiên quyết để kế hoạch của bạn thành công. Mặc dù bạn đã xác định mục tiêu và lên kế hoạch đầy đủ nhưng nếu bạn không làm theo kế hoạch thì bản kế hoạch đó sẽ không còn giá trị.
Đây cũng là một thử thách giúp bạn rèn luyện tính kỷ luật và giảm thiểu rủi ro.
3.2 Các hoạt động khi gap year
Kế hoạch gap year ở Việt Nam sẽ có đa dạng các hoạt động tùy theo sở thích và điều kiện cá nhân của các bạn học sinh, sinh viên lựa chọn. Một vài hoạt động phổ biến trong kế hoạch gap year có thể là: du lịch, đi làm, tham gia thiện nguyện, tự học tập,…
Tham gia các chương trình du học ngắn hạn
Tham gia các chương trình du học ngắn hạn là một trong những lựa chọn phổ biến cho học sinh gap year ở Việt Nam. Những chương trình này không chỉ cung cấp kiến thức học thuật mà còn giúp học sinh trải nghiệm văn hóa mới, mở rộng tầm nhìn, và xây dựng các kỹ năng cần thiết trong môi trường quốc tế.
Một số chương trình du học ngắn hạn phổ biến tại Việt Nam mà học sinh gap year có thể tham gia bao gồm các khóa học ngôn ngữ, các khóa đào tạo kỹ năng, và các chương trình trao đổi văn hóa.
Hiện tại có rất nhiều chương trình du học gap year (Gap year study abroad programs) ra đời phục vụ nhu cầu trải nghiệm tất cả hoạt động từ làm việc, học tập, du lịch và làm tình nguyện của các bạn trẻ.
Tham gia các chương trình tình nguyện hoặc thực tập
Tham gia tình nguyện hoặc thực tập là một trong những cách tốt nhất để vừa giúp đỡ cộng đồng, vừa phát triển kỹ năng cá nhân. Đây là cơ hội để bạn tích lũy kinh nghiệm thực tế, khám phá đam mê và xây dựng các mối quan hệ hữu ích cho tương lai. Không chỉ vậy, những kinh nghiệm này còn làm phong phú thêm hồ sơ của bạn khi xin học hoặc xin việc sau gap year.
Nếu bạn có ý định du học sau gap year, việc tham gia các chương trình tình nguyện quốc tế hoặc thực tập ở nước ngoài sẽ giúp hồ sơ của bạn nổi bật hơn trong mắt bộ phận tuyển sinh của các trường đại học.
Học tập và mở rộng kiến thức
Gap year không nhất thiết phải là thời gian hoàn toàn rời xa học tập. Thực tế, đây là cơ hội để bạn học thêm các kỹ năng hoặc kiến thức mà bạn chưa có thời gian đầu tư trong thời gian học chính quy.
Bạn có thể tham gia các khóa học trực tuyến, học ngoại ngữ, hoặc học thêm về lĩnh vực bạn dự định theo đuổi trong tương lai. Điều này không chỉ giúp bạn giữ vững thói quen học tập mà còn giúp bạn có thêm sự chuẩn bị tốt hơn cho những kế hoạch dài hạn.
- Kỹ năng mềm: Giao tiếp, lãnh đạo, quản lý thời gian, làm việc nhóm.
- Kỹ năng công nghệ: Học về lập trình, thiết kế đồ họa, marketing kỹ thuật số.
- Kỹ năng ngôn ngữ: Học ngoại ngữ (tiếng Anh, tiếng Nhật, tiếng Hàn, v.v.) để chuẩn bị cho việc học tập hoặc làm việc trong môi trường quốc tế.
Xây dựng mạng lưới quan hệ
Tham gia các hoạt động tình nguyện, thực tập, hoặc các sự kiện xã hội giúp bạn gặp gỡ nhiều người mới, xây dựng mối quan hệ với những người có thể giúp đỡ hoặc hợp tác trong tương lai. Việc này không chỉ có lợi cho sự phát triển cá nhân mà còn mang lại cơ hội nghề nghiệp và học tập sau này.
Du lịch và trải nghiệm văn hóa
Du lịch thường như một phần không thể thiếu của kế hoạch gap year, và đây là cách tuyệt vời để bạn mở mang tầm nhìn, khám phá các nền văn hóa mới và học hỏi từ thế giới xung quanh. Trải nghiệm văn hóa khác biệt không chỉ giúp bạn phát triển kỹ năng giao tiếp đa văn hóa mà còn giúp bạn trở nên tự tin, linh hoạt hơn trong mọi tình huống.
Nếu bạn có kế hoạch du học trong tương lai, việc du lịch và sống tại các quốc gia khác cũng giúp bạn làm quen với môi trường quốc tế và dễ dàng hòa nhập hơn khi học tập ở nước ngoài.
Lên kế hoạch gap year một cách hiệu quả không chỉ giúp bạn phát triển cá nhân mà còn chuẩn bị tốt hơn cho những bước đi tiếp theo trong học tập và sự nghiệp. Điều quan trọng là bạn cần có kế hoạch rõ ràng, biết cách biến mỗi trải nghiệm thành cơ hội và luôn duy trì động lực để đạt được mục tiêu của mình.
4. Học sinh gap year và du học
Vì bất cứ nguyên nhân gì, đối với một số nhóm học sinh gap year tại Việt Nam, quyết định gap year không có sự chuẩn bị và tìm hiểu trước có thể là nguyên nhân bất lợi cho những dự định trong tương lai sau này.
4.1 Gap year ở Việt Nam có đi du học được không?
Tại Việt Nam, có nhiều bạn học sinh lên kế hoạch gap year để tham gia các hoạt động mà họ mong muốn, trước khi bước vào đại học hoặc đi du học. Hầu hết các trường đại học quốc tế vẫn chấp nhận việc học sinh tạm ngưng việc học trong khoảng 1 năm.
Tuy nhiên, đối với những kỳ nghỉ kéo dài hơn 1 năm đòi hỏi sự giải trình rõ ràng. Đồng thời, bạn cũng cần phải giải thích lý do tại sao bạn quyết định nghỉ học trong khoảng thời gian đó.
Ông Nguyễn Nhựt Hưng, Quản lý tuyển sinh ở Việt Nam của Đại học Công nghệ Sydney (UTS) phân tích: “Nếu là gap year (tạm dừng học), du học sinh cần có bằng chứng rõ ràng rằng nghỉ học để làm dự án hay học thêm chứng chỉ nào đó, thay vì chỉ ở nhà chơi 1-2 năm rồi đi học trở lại.“
Ví dụ đối với kỳ nghỉ Gap year dài hơn 1 năm với vì lý do dịch bệnh hay lý do sức khoẻ sẽ cần phải cung cấp các chứng từ và tài liệu hỗ trợ y tế. Việc được chấp nhận hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.
Trên thực tế, tại Việt Nam trong 2021 – 2022, trước những ảnh hưởng của dịch bệnh, rất nhiều trường hợp học sinh rơi vào tình thế bắt buộc phải tạm dừng học và thậm chí không có được bằng tốt nghiệp cấp 3 để được du học tiếp khi đại dịch kết thúc.
Trong bối cảnh đó, QTS Diploma chính là sự lựa chọn hàng đầu dành cho hàng ngàn học viên giải quyết vấn đề do gap year gây ra.
Mặc dù mang lại nhiều lợi ích tuy nhiên kỳ nghỉ kéo dài sẽ tồn tại nhiều hạn chế đối với lộ trình du học của học sinh. Vì vậy, bạn nên cân nhắc trước khi đưa ra quyết định có “Nên gap year trước khi đi du học hay không?”.
4.2. Lưu ý đối với học sinh dự định học đại học sau gap year
Xác định rõ mục tiêu gap year
- Trước khi quyết định Gap year, bạn cần tự hỏi: Mục tiêu của bạn trong thời gian này là gì? Bạn sẽ sử dụng khoảng thời gian này để phát triển kỹ năng, trải nghiệm cuộc sống, hay chuẩn bị tốt hơn cho việc học sau này?
- Có một kế hoạch rõ ràng cho việc sử dụng thời gian sẽ giúp bạn không rơi vào tình trạng lãng phí thời gian và làm giảm rủi ro khi xin visa du học hoặc đăng ký học đại học sau này.
Không để gap year trở thành “khoảng trống”
- Trong thời gian Gap year, hãy tham gia các hoạt động học tập hoặc phát triển bản thân như: học ngoại ngữ, tham gia khóa học kỹ năng trực tuyến, đi làm thêm, thực tập hoặc tham gia các hoạt động tình nguyện. Điều này không chỉ giúp bạn phát triển kỹ năng mà còn tránh việc có “khoảng trống lớn” trong hồ sơ học tập, điều mà các lãnh sự quán có thể coi là điểm yếu khi xét visa du học.
- Nếu thời gian tạm dừng việc học là một chuỗi các hoạt động không liên quan hoặc không có chứng nhận, điều này có thể làm giảm sức thuyết phục của bộ hồ sơ khi xin visa và ứng tuyển đại học.
Lập kế hoạch chuẩn bị du học hoặc học đại học
- Dù bạn lựa chọn gap year, đừng quên lên kế hoạch cho việc quay trở lại học tập sau đó. Nếu bạn có dự định du học, hãy bắt đầu nghiên cứu về các trường học, chương trình học, yêu cầu đầu vào và các quy trình xin visa ngay trong thời gian này.
- Liên hệ với các trường đại học hoặc trung tâm tư vấn du học để được hướng dẫn cụ thể về các bước chuẩn bị và thời gian nộp hồ sơ.
Chú ý đến quy định visa và yêu cầu của lãnh sự quán
- Khi xin visa du học, lãnh sự quán thường yêu cầu giải thích lý do gap year và bạn phải có những chứng cứ thuyết phục để chứng minh rằng khoảng thời gian này đã được sử dụng hiệu quả (như giấy chứng nhận tham gia các khóa học, thực tập, hoặc các hoạt động tình nguyện).
- Nếu bạn không thể chứng minh được mục đích và hoạt động trong thời gian gap year, nó có thể khiến việc xin visa gặp khó khăn.
Tận dụng khoảng thời gian gap year để phát triển bản thân
- Gap year là cơ hội tốt để bạn khám phá sở thích, đam mê và hướng đi nghề nghiệp của mình. Thời gian này có thể giúp bạn định hình rõ hơn về lĩnh vực bạn muốn theo đuổi trong tương lai.
- Đừng chỉ nghĩ rằng gap year là một “khoảng nghỉ,” mà hãy coi đó là một bước đệm quan trọng để phát triển bản thân và sẵn sàng cho chặng đường học tập tiếp theo.
Với những lưu ý trên, gap year không chỉ là khoảng thời gian để nghỉ ngơi mà còn là cơ hội để bạn phát triển bản thân, chuẩn bị cho hành trình du học hoặc học đại học trong tương lai một cách hiệu quả.
4.3. Giải quyết vấn đề visa du học sau gap year
Xin visa du học hoặc chuyển tiếp vào đại học sau gap year có thể gặp một số thách thức, nhưng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bạn đều có hướng giải quyết và khắc phục các điểm yếu trong bộ hồ sơ. Dưới đây là những điểm quan trọng cần lưu ý:
Giải thích rõ ràng về lí do gap year
- Chuẩn bị một bản tường trình chi tiết về các hoạt động trong gap year.
- Nhấn mạnh những kỹ năng và kinh nghiệm bạn đã tích lũy.
- Liên kết những trải nghiệm này với mục tiêu học tập sắp tới.
Làm đẹp hồ sơ trước khi nộp cho lãnh sự
- QTS Diploma là chương trình học quốc tế được thiết kế nhằm giúp học sinh Việt Nam không chỉ hoàn thiện kỹ năng học tập mà còn giải quyết các vấn đề phát sinh khi gap year, đặc biệt là việc lấp đầy khoảng trống trong hồ sơ du học.
- Với QTS Diploma, các bạn học sinh Gap year có thể tham gia chương trình học chất lượng quốc tế, đảm bảo được quá trình học tập không bị gián đoạn. Đây là một cách hiệu quả để tăng tính cạnh tranh của bộ hồ sơ du học, đồng thời tránh được điểm yếu lớn là “khoảng trống học tập” trong suốt thời gian gap year.
Duy trì hồ sơ tài chính vững mạnh
- Chứng minh khả năng tài chính để trang trải chi phí du học.
- Giải thích rõ nguồn tài chính trong thời gian gap year.
Thư giới thiệu là một điểm cộng
- Xin thư giới thiệu từ người mentoring hoặc giám sát bạn trong quá trình gap year.
- Thư giới thiệu nên nhấn mạnh sự trưởng thành và kỹ năng bạn đã đạt được.
Thể hiện cam kết với kế hoạch học tập
- Trình bày rõ lý do chọn ngành học và trường học cụ thể.
- Giải thích cách gap year đã củng cố quyết định du học của bạn.
Chuẩn bị cho phỏng vấn visa
- Luyện tập trả lời các câu hỏi liên quan đến gap year.
- Sẵn sàng giải thích cách gap year đã chuẩn bị cho bạn tốt hơn cho việc du học.
Bằng cách chuẩn bị kỹ lưỡng và trình bày gap year như một trải nghiệm tích cực và có giá trị, bạn có thể tăng đáng kể cơ hội được cấp visa du học. Hãy nhớ rằng, mục tiêu là chứng minh gap year đã giúp bạn trở thành một ứng viên du học tốt hơn và sẵn sàng hơn cho thách thức học tập ở nước ngoài.
4.4 Giải pháp khắc phục những bất lợi của Gap year
Gap year sẽ là một ý tưởng hay nếu bạn biết tận dụng khoảng thời gian này để làm những việc có ý nghĩa và có mục tiêu rõ ràng. Nhưng nếu vì lý do nào đó bạn buộc phải tạm dừng học hoặc việc học tập của bạn không đúng với mong đợi. Bạn cần có cách khắc phục càng sớm càng tốt để không ảnh hưởng đến con đường du học của mình.
Giải pháp được QTS Australia đề xuất cho các bạn là tham gia chương trình du học chuyển tiếp QTS Diploma . Đây là chương trình đào tạo và cấp bằng và được công nhận trên toàn nước Úc và thế giới, giúp học viên nhận được lợi thế chuyển tiếp vào năm 2, năm 3 bậc cử nhân của 30+ trường Đại học quốc tế danh tiếng tại các quốc gia đi đầu về giáo dục như Úc, Mỹ, Thụy Sĩ…
Chương trình QTS Diploma cho phép học viên học tập chủ động trên nền tảng trực tuyến và được hỗ trợ linh hoạt bởi đội ngũ cố vấn người Việt Nam. Với hình thức này, học sinh đảm bảo việc duy trì kiến thức và vẫn dễ dàng trải nghiệm hoặc tận hưởng kì nghỉ của mình.
Thông qua bài viết, QTS Australia đã làm rõ cho bạn đọc hiểu gap year là gì và những ảnh hưởng của việc tạm dừng học đến định hướng du học cũng như đưa ra giải pháp cho “điểm yếu” gap year trong hồ sơ du học của học sinh Việt Nam. Mong rằng qua bài viết này bạn sẽ có những kế hoạch học tập hợp lý.